SZALEJOWSKIE SPOTKANIA. Spotykam tu Panią BARBARĘ PALUCH specjalizującą się w tworzeniu wielkanocnych pisanek.
Jej rodzina wywodzi się z okolic Rzeszowa, gdzie tradycja malowania i zdobienia jajek była rodzinną tradycją. Jak mówi ? jajka zdobili wszyscy, nauczyła się tego od cioci kiedy miała niecałe 13 lat. Tam ta tradycja przechodzi z pokolenia na pokolenie. Próbuję tym zarazić córkę i jej dzieci. Córka robi niemniej sprawnie jak ja. Wnuczek jeszcze próbuje, ale ma już to coś??.
Początkowo jajka zdobiła dla siebie, później dla rodziny. Swoje umiejętności pokazuje i propaguje w miejscowym Kole Gospodyń Wiejskich. Niewiele jednak osób pali się do tego zajęcia. Wymaga to bowiem wyjątkowej cierpliwości jak i artystycznego zacięcia.
Najpierw jajka gotuje na twardo. Następnie pokrywa cienka warstwą parafiny lub wosku. Teraz czas na zdobienie a czyni ta główką? szpilki. Wreszcie czas na malowanie, zazwyczaj czyni to naturalnymi barwnikami. Kolor żółty uzyskuje się np. z kory brzozy, zielony ? z młodego owsa, bordowy z buraka ćwikłowego a brązowy z łupinek cebuli. Kolory uzyskuje też z wywaru z kolorowych bibuł. Dziennie potrafi ozdobić do 60 jajek, są to zazwyczaj jajka kurze. Próbuje również na jajkach indyczych, strusich a nawet gołębich. Większość rozdaje znajomym. Ostatnio Pani Barbara Paluch zaczyna również robić wielkanocne palmy z miejscowych zbóż i ziół a wszystko jak mówi ?aby tradycja nie zaginęła??.
Swoje pisanki oraz palmy wystawiała na kiermaszach oraz festynach, ostatnio brała np.udział w Wielkanocnym Jarmarku.
Naszym kolejnym rozmówcą jest Pan FRANCISZEK KIN z Szalejowa Dolnego. Sołtysem wioski był przez dwie kadencje, dzisiaj tą funkcje pełni jego córka. Jego pasją jest rzeźbienie w drewnie. Na płaskorzeźbach upamiętnia świętych, anioły, ale i legendarne postacie. Częstym motywem jest Ojciec Święty Jan Paweł II. Swoje prace wystawia na kiermaszach sztuki ludowej czy dożynkach.
Jego największym jednak wyzwaniem była pamiątkowa tablica poświęcona Janowi Pawłowi II a przytwierdzona do kilkutonowego marmurowego głazu. Pomnik stoi na jego prywatnej ziemi. Jest ?społecznym? dziełem i zasługą wielu mieszkańców. Jeden ofiarował głaz, drugi udostępnił dźwig, podstawę zrobił miejscowy kowal a beton na fundamenty sfinansował kłodzki Wójt. Uroczyste odsłonięcie miało miejsce w dn. 16 września 2006 roku. Jest dumny z tego dzieła, z pasją opowiada o trudzie stworzenia kolejnego szalejowskiego pomnika.
Szalejów słynie zresztą z przydrożnych kapliczek, grup figuralnych, kolumn maryjnych i krzyży. Tuż obok wspomnianego pomnika jest np. oryginalny pomnik Trójcy Świętej z ok. 1700 roku, gdzieTrójca przedstawiona jest w postaci ludzkich osób. Jest m.in. kapliczka św. Antoniego z 1733 r. w gospodarstwie Goeblów, kaplica husycka, krzyż tzw. szwedzki, kolumna Matki Bożej Bolesnej, dwupiętrowa kaplica przy posesji nr 21. Stworzono zresztą specjalny szlak zabytkowych szalejowskich pomników, kaplic i krzyży. Większość obiektów poddano już renowacji, duża w tym zasługa m.in. Pana Helmuta Goebela i Towarzystwa ?Archanioł Michał? ? ale to już temat na oddzielny odcinek.
 |
 |
Autor: Janusz Puszczewicz, ? 2009-05-17
Zdjęcia: współpraca i zdjęcia – JADWPU, ? 2009-05-17
