Podania wspominają natomiast o osadzie na przełomie X i XI wieku. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1342 i mówi o osadzie Gewartsdorf. Dziesięć lat później wzmiankowo już o istniejącym tu kościele. Ludność zajmowała się wtedy rolnictwem oraz tkactwem. Pierwsza szkoła powstała w roku 1789. W XVIII wieku należy do rodu von Magnisów. W drugiej połowie XIX wieku wieś staje się letniskiem, powodzeniem cieszy się szlak na Przełęcz Srebrną z gospodami i schroniskami po drodze. Po wojnie nosi nazwę Jaworze, od jaworowego lasu nieopodal.
Barokowy kościół parafialny św. Jerzego wzniesiono ok. 1733 roku, chociaż pierwsze wzmianki pochodzą już z roku 1349. Z XVIII wieku pochodzi barokowe wyposażenie kościoła, mur z budynkiem bramnym i kamienna figura św. Jana Nepomucena /1733 r./. Podobną figurę spotkamy również obok domu nr 18 ,dzieło mieszkańca Ignatza Britnera .
W centrum wioski wykonana w kamieniu grupa figuralna ?Ukrzyżowanie? /z przełomu XVIII i XIX wieku/. W pobliżu zresztą wiele kapliczek i krzyży głównie z XIX wieku. Z tego też okresu pochodzi wielu domostw. Kiedyś był tu pręgierz z 1382 roku, dzisiaj jego fragment spotkamy w kłodzkim muzeum.
W okolicy do atrakcji należy m.in. Czerwony Szaniec ? niewielkie wzniesienie na którym zbudowano fort, dzisiaj ruiny. Z kolei na Słupie pozostałości drugiego fortu z 1790 roku.
Z okolicznych wzgórz wspaniałe widoki na Góry Bardzkie i Sowie, dalej na Góry Złote i Bystrzyckie, w oddali majaczy szczyt Śnieżnika. Z Wojborza prowadzi główny szlak na Przełęcz Srebrną, początkowo wzdłuż Jaśnicy i dalej leśnymi duktami.
W Wojborzu działa prężne Stowarzyszenie Odnowy Wsi ?Jaśnica?. O prezentację Stowarzyszenie proszę Prezes Panią Marię Tatka:
?Nasza wieś, jak zresztą wiele innych w tym regionie, wymaga poważnego dokapitalizowania i nie tylko w sferze kultury czy infrastruktury typu kanalizacja lub regulacja potoku, ale przede wszystkim w aktywne środki zwalczania bezrobocia. Wielokrotnie rozmawialiśmy o naszych potrzebach między sobą jak i z władzami gminy? Na jednym ze spotkań z Wójtem Gminy Kłodzko dostaliśmy obietnice pomocy prawnej. Zaraz też zawiązaliśmy grupę inicjatywną Stowarzyszenia.
Na pierwszym zebraniu obecnych było dziewiętnaście osób które powołało nasze Stowarzyszenie.
Do najważniejszych osiągnięć stowarzyszenia należy opracowanie strategii i planu odnowy wsi Wojbórz. Program otrzymał akceptację zarówno Kłodzkiego Urzędu Gminy jak i Urzędu Marszałkowskiego. Przygotowanie projektu i jego realizacja zajęły nam około półtora roku, ale efekt się opłacił. Parking przed remizą OSP, nowe chodniki oraz częściowy remont Domu Ludowego budzi podziw sąsiadów.
Kolejnym ważnym osiągnięciem było napisanie i realizacja projektu ?Nauka języków szansą zdobycia pracy?. Stowarzyszenie przeprowadziło warsztaty języka czeskiego i angielskiego Nauka języka czeskiego zakończyła się wycieczką do naszych południowych sąsiadów.
Obecnie Stowarzyszenie kontynuuje program odnowy wsi oraz opracowuje program dla wsi Wilcza. Pomagamy w realizacji projektu ? Szkoła Marzeń?. Przy Stowarzyszeniu działa kabaret ?Na niby?. Ostatnio przy współpracy z Biblioteką Gminną w Ołdrzychowicach Kłodzkich wydaliśmy publikację ?Wojbórz u podnóża Gór Bardzkich historia i współczesność?.
Na zakończenie naszej rozmowy pytam Panią Prezes ? czym Wojbórz może przyciągnąć turystów ?
?Malowniczą scenerią wokół Wojborza, pięknymi widokami, szlakami turystycznymi m.in. do fortów Srebrnej Góry czy w Góry Bardzkie, podejmowanymi działaniami ekologicznymi które czynią nasz zakątek miejscem czystym, cichym i coraz bardziej uporządkowanym. Przyciągamy również naszą gościnnością. Już teraz zapraszamy wszystkich do Wojborza ??
Kuszą też przysmaki tutejszej kuchni które tworzą kłodzkie smaki i klimaty. Słynna rolada Pani Bernadety, babka z grysikiem Pani Krystyny, wyśmienite ciasta Pani Małgorzaty, o surówkach, sałatkach czy bigosie już nie wspomnę.
Zazwyczaj omijałem ten malowniczy zakątek. A przecież tyle już razy odwiedzałem pobliskie Bardo czy zdążałem do Srebrnej Góry. Warto się jednak wybrać. Tym bardziej, że 9 września odbędzie się tu Regionalny Festiwal Dożynkowy ?Nad Jaśnicą? o którym już głośno w całym regionie.
Autor: Janusz Puszczewicz, ? 2007
/publikacja “BRAMA” nr 36 /810/ z dn. 7.09.2007 r./
